جامعه مصر وارث وحامل تاریخی طولانی است، هزاران سال حکمرانی فراعنه، صدها سال حکومت ایرانیان، فاطمیان وممالیک، 280سال (1798-1517) حکومت عثمانی‌ها، تجربه اشغال مصر از سوی قشون ناپلِئون (1791)، 150سال (1800 الی1952) استعمار عثمانی‌ها وانگلیس و60 سال حکومت اقتدار گرایانه جمال عبدالناصر، انور سادات وحسنی مبارک، گذشته مصر را به مانعی در برابر آینده آن بدل ساخته است. اکنون نیروهای سیاسی - اجتماعی حاضر در عرصه عمومی مصر، هر یک نماینده بخشی از این تاریخ کهن هستند. در اولین انتخابات پارلمانی آزاد درتاریخ مصر که در نوامبر2011 برگزارشد اسلام گرایان ازمجموع 498 کرسی، 360 کرسی یعنی 70 درصد کرسی‌های پارلمان را ازآن خود ساختند و نامزدهای اسلام گرایان، اعم از اخوان و سلفی‌ها با کسب 15 ملیون رأی، رقبای سکولار خود یعنی احمد شفیق (با5/5 ملیون رأی) و عمرو موسی (با6/2 ملیون رأی) را پشت سر گذاشتند. اما در میان همه این تحولات وتحرکات، یک مطلب مایه تامل جهانیان شد و آن وزن سیاسی حزب النور، اصالت و فضیلت بود. حزب النور به عنوان ارگان سلفی‌های مصر موفق شد در انتخابات پارلمانی نوامبر 2011، 3/24 درصد آرا را به خود اختصاص دهد و پس از حزب آزادی و عدالت، در مرتبه دوم قرار گیرد، حزب مزبور در انتخابات ریاست جمهوری مرحله اول هم نزدیک به 20 درصد آرا را از آن خود ساخت و نشان داد که مورد اقبال و اعتماد میلیون‌ها نفر از رأی دهندگان مصری واقع شده است.
چکیده
احمد ابن حنبل به عنوان پدر معنوی جنبش های سلفیه رویکردی نوین در بینش و رفتار سیاسی در انتقاد از مخالفین خود داشت. او در تمام عمر در پی حکومت و قدرت نبود، اما در مقابل مخالفین خود همچون جهمیه، زبان به تکفیر گشود و عقیده خلق قرآن را کفر دانست، البته با روی کار آمدن متوکل که شیفته ابن حنبل بود، در پی انتقام از مخالفین و توجیه نظری و عملی خشونت نبود. سلفیه در برخی از عقاید همچون نفی توسل، تبرک با احمدبن حنبل تفاوت دارند. در این مقاله رویکرد ابن حنبل در موضوع تکفیر را مورد بررسی قرار داده و برخی از تفاوتهای ابن حنبل را با سلفیان برمی شمریم.
کلیدواژه
احمدبن حنبل، تکفیر، جهمیه، سلفیه، خلق قرآن، زندیق